ระบบความปลอดภัยทางชีวภาพ 4 ระดับ

ศูนย์พันธุวิศวกรรมและเทคโนโลยีชีวภาพแห่งชาติ สำนักงานพัฒนาวิทยาศาสตร์และเทคโนโลยีแห่งชาติ กระทรวงวิทยาศาสตร์และเทคโนโลยีได้จัดทำ “แนวทางปฏิบัติเพื่อความปลอดภัยทางชีวภาพ” (Biosafety Guidelines) สำหรับการทดลองระดับห้องปฏิบัติการ การทดลองระดับถังปฏิกรชีวภาพขนาด 10 ลิตรขึ้นไป และการทดสอบภาคสนาม ซึ่งคาดว่าจะครอบคลุมงานวิจัยและพัฒนาทางด้านการทดลองทางพันธุวิศวกรรมและเทคโนโลยีชีวภาพสมัยใหม่ในระดับต่างๆ ในประเทศไทย ทั้งในภาครัฐและภาคเอกชน โดยข้อพึงปฏิบัติเรื่องความปลอดภัย หรือการป้องกันอันตรายในห้องปฏิบัติการ จำแนกตามระดับของอันตรายทางชีวภาพได้ 4 ระดับ ดังนี้

ความปลอดภัยระดับที่ 1 (Biosafety Level 1 - BL1)

ระบบของความปลอดภัยระดับที่ 1 ใช้ได้กับการทดลองเกี่ยวกับสิ่งมีชีวิตดัดแปลงพันธุกรรม ประเภทที่ 1 ซึ่งกลุ่มสิ่งมีชีวิตที่ใช้ในการทดลองควรเป็นกลุ่มที่ไม่ก่อให้เกิดโรค โดยเฉพาะอย่างยิ่งกับผู้ใหญ่ที่สุขภาพสมบูรณ์ มีอันตรายต่อบุคคลและสิ่งแวดล้อมน้อยที่สุด ห้องปฏิบัติการระดับนี้ขั้นต่ำต้องมี โต๊ะปฏิบัติการ อ่างล้างมือ อุปกรณ์วิจัยและเทคนิคทางจุลชีววิทยาทั่วไป

ความปลอดภัยระดับที่ 2 (Biosafety Level 2 - BL2)

ระบบความปลอดภัยในระดับที่ 2 ใช้ได้กับการทดลองเกี่ยวกับสิ่งมีชีวิตดัดแปลงพันธุกรรม ประเภทที่ 1 และประเภทที่ 2 หรือบางลักษณะของงานประเภทที่ 3 โดยกลุ่มของสิ่งมีชีวิตที่ใช้ในการทดลองวิจัย มีความเสี่ยงอยู่ในระดับต่ำถึงปานกลาง เช่น มีลักษณะการแพร่กระจายในรูปของการฟุ้งกระจาย(aerosol) ในระดับต่ำ หรือถ้ามีในระดับสูง ก็ควรดำเนินงานในตู้ชีวนิรภัย สิ่งสำคัญที่สุดที่ต้องมีหรือดำเนินการในห้องปฏิบัติการระดับนี้ คือ

1. การฝึกอบรมทางเทคนิคเกี่ยวกับจุลินทรีย์ก่อโรคให้กับบุคลากรที่เกี่ยวข้อง

2. เครื่องมือและครุภัณฑ์ตามแบบ BL1 เป็นอย่างน้อย

3. ตู้ชีวนิรภัย ( ฺBiological Safety Cabinet Class I หรือ II) และเครื่องอบฆ่าเชื้อด้วยไอน้ำความดันสูง (autoclave)

อ่านต่อ... คลิกที่นี่เพื่อดาวน์โหลดบทความนี้